بررسي مواضع حكومت خود گردان كردستان عراق نسبت به ايران،تركيه و آمريكا

این متن شامل 12 صفحه می باشد 

«در پي جنگ اول خليج فارس وايجاد منطقه ممنوعه پروازي در شمال عراق كه كردهاي مقيم اين ناحيه را از حملات هوايي رژيم صدام مصون مي داشت،كردهاي عراق،به رغم اختلافاتي كه بين خود داشتند،توانستند دولت خود گرداني را در اين منطقه تأسيس كنند.آنها اينك اميدوارند كه بتوانند با تأثير گذاري بر تدوين قانون اساسي جديد عراق،سيستم حكومت فدرال را بر اين كشور حاكم كند تا در سايه نظام فدرال،بتوانند دولتي مستقل و البته در چارچوب كشور عراق تشكيل دهند.تشكيل دولت فدرال كردستان،با 4 الي 5 ميليون جمعيت هر چند كه در قالب كشور عراق خواهد بود،هرگز براي تركيه كه 10 الي 15 ميليون كرد را در خود جاي داده است قابل تحمل نخواهد بود چنانچه آنكارا تاكنون نيز بارها به اين موضع تأكيد كرده است.»1

«اهميت استراتژيك و سوق الجيشي مناطق كرد نشين كشور،جايي كه با دو كشور رقيب و گاه متخاصم يعني عراق و تركيه هم مرز بوده و البته آن سوي مرز آن دو كشور را هم كردها دربرگرفته اند،بر كسي پوشيده نيست.

كردها اگر نه يكي ازاصلي تري آريايي تبارها و اقوام ايراني،لااقل بخشي از آريايي تبارها و ايرانيان ساكن در اين سرزمين و البته كشورهاي مجاور مي باشند.

همين تفاوت هاي عميق فرهنگي،زباني،تاريخي،آداب و رسوم و هويت كردها با اعراب و تركها در عراق و تركيه،موجب گرديده دول حاكم بر اين كشورها غير انساني ترين و وحشيانه ترين برخوردها را با آنان در جهت هويت زدايي از كردها عملي نمايند.گذشته از بمباران شيميايي،ميكروبي و كشتار دسته جمعي در تركيه و عراق كه انعكاس جهاني هم يافته و تخريب روستاها،كوچاندن اهالي از مناطق كردنشين به عرب نشين يا ترك نشين،حتي لفظ "كرد" هم به كار بردنش جرم محسوب مي گردد.

تأسيس دو دولت عراق و تركيه پس از شكست عثماني در جنگ اول جهاني،همزمان است با تحركات سياسي در مناطق كردنشين اين دو كشور،چرا كه معاهده شور كه در آن برخي حقوق را براي كردها به رسميت شناخته بود،به سرعت توسط مصطفي كمال در تركيه و انگليسيها در عراق زير پا گذارده شد.

قرار گرفتن مناطق كرد نشين مابين تركيه،عراق،سوريه،ارمنستان و ايران،گذشته از اين دولتها،برخي رقيبان منطقه اي و فرامنطقه اي را متوجه اهميت استراتژيك كردها نموده است.حضور نمايندگان(نظامي،سياسي و يا جاسوس)كشورهايي نظيرآمريكا،انگليس،شوروي سابق و اسرائيل در ارتباط با اوضاع اين مناطق همواره مورد تأكيد قرار گرفته است.

رقابتهاي قومي در شمال و جنوب و مركز عراق هم از ديگر ابعاد پيچيدگي قومي در اين كشور بحران زده است.شيعيان عرب،سنيان عرب و كردهاي اكثرا سني،طرفين اين رقابت مي باشند كه بعد مذهبي براي شيعيان عرب و تاريخ و فرهنگ مشترك براي كردهاي شمال موجبات نزديكي آنها به مردم ايران را فراهم مي سازد.اما از ديگر سو وجود كردها براي حفظ سلطه اهل سنت بر حكومت هم اهميت داشت.

نگاه سيطره جويانه و مداخله جويانه تركيه نسبت به مناطق كرد نشين شمال عراق و حتي بيش از آن تا موصل به واسطه وجود ذخاير نفتي و گاه به بهانه حمايت ازاقليت تركمن ساكن در كركوك و حوالي آن از ديگر ابعاد پيچيدگيهاي اوضاع و احوال منطقه خصوصا در شرايط موجود مي باشد.

پس از جنگ 1991 آمريكا و متحدانش عليه دولت صدام حسين و خيزش مردمي ساكنان كرد شمال و شيعه جنوب عراق و حمله ارتش عراق به كردها و شيعيان،بخشي از شمال و جنوب عراق به عنوان مناطق امن از سوي دولت آمريكا و انگليس مورد حمايت قرار گرفت.و متعاقب آن مناطق كرد نشين شمال عراق مابين دو گروه معارض و رقيب عراقي يعني اتحاديه ميهني كردستان عراق به رهبري جلال طالباني و حزب دموكرات كردستان عراق به رهبري مسعود بارزاني تقسيم گرديد و دولت عراق از اعمال قدرت در اين مناطق بازماند.»2 و حال اين مسائل در اين تحقيق قابل بررسي است:آيا احزاب كردستان موفق به ايجاد كردستان بزرگ مي شوند؟اين احزاب چه ديدگاه هايي نسبت به ايران،آمريكا و تركيه دارند؟ايران،امريكا و تركيه نسبت به اقدامات كردها چه عكس العملي را نشان مي دهند؟و...

 طرح نظري تحقيق:

 امروزه مسئله كردستان يكي از مهمترين مسائل روز است.امنيت كردستان عراق نسبت به ساير مناطق عراق كه تنها محصول حضور آمريكا در اين چند سال بوده است،با حمله تركيه به خاك كردستان عراق به خطر افتاده است.از طرف ديگر مسئله استقلال كردستان و ساخت كردستان بزرگ است؛كه اين اقدام تماميت ارضي سه كشور ايران،تركيه و سوريه را تهديد ميكند.اما كردستان بعيد است كه بتواند به استقلال برسد زيرا محصور در سه كشوري است كه با استقلال كردستان بزرگ مخالفند.با اوج گيري تنش در مرزهاي تركيه وعراق مبني بر حمله ي تركيه براي از بين بردن نيروهاي تروريستي پژاك رهبران كردستان عراق خواهان مداخله جهاني شدند.آمريكا نيز مخالف حمله تركيه بود و اين اقدام را مغاير با تحقق اهداف تركيه ميداند.از طرف ديگر اسرائيل نيز از اين موقعيت استفاده كرده و در صدد جلب كردن حمايت كردها نسبت به خود است.حال در اين تحقيق تأكيد بيشتر بر مواضع حكومت خود گردان كردستان عراق نسبت به ايران،آمريكا و تركيه است.

 پيشينه ي تحقيق:

 اقليم كردستان يا كردستان عراق يك واحد سياسي در شمال شرقي ميانرودان در خاورميانه است كه امروزه بخش شمالي عراق امروزي است.كردستان عراق از شرق با كردستان ايران از شمال با كردستان تركيه و از غرب با كردستان سوريه هم مرز است.پايتخت آن اربيل است و ساختار سياسي ان دموكراتيك است.

نام كردستان از تركيب دو واژه كرد و پسوند مكاني ستان گرفته شده است كه رويهمرفته به معني سرزمين كردها است.بنا بر قانون اساسي عراق نام اين منطقه اقليم كردستان است.

منطقه امروزي كردستان عراق در دوران باستان بخش اصلي امپراتوري آشور را تشكيل مي داد.در دوره هاي بعدي اين منطقه بخشي از امپراتوري هاي هخامنشي،سلوكي،اشكاني و ساساني گشت.

تمام كردستان تا سال 1514 ميلادي يكي از ايلات ايران بود.در جنگ چالدران كه بين نيروهاي شاه اسماعيل صفوي و سلطان سليم اول عثماني در سال 1514 ميلادي انجام گرفت بر اثر شكست ايران،بخشي از كردستان از ايران جدا شد و نصيب عثماني گرديد.

امپراتوري عثماني سالها چون ابر نيرويي بر گوشهاي از جهان در بر گيرنده ي سرزمينهاي عربي،آسياي صغير،بالكان فرمان راندند تا اينكه با پايان جنگ جهاني اول و نابودي امپراتوري عثماني متصرفات آن تدريجا مستقل گرديدند.

اقليم كردستان در سال 1970 و در پيماني ميان حكومت وقت عراق و رهبران كرد عراق تشكيل شد.

پس از جنگ كويت و عراق و وضع ممنوعيت پرواز عراق به بالاي خط 23 درجه در سال 1991 كردهاي عراق عملا توانستند حكومت خود را تأسيس نمايند و با حل اختلافات گروهي و قيام عليه حكومت بعث حكومت منطقه را به عهده گرفتند.كردها اين خيزش را"راپه رين"مي نامند.پس از ده سال و با حمله مجدد امريكا به عراق در شمال وشمال شرقي عراق كه به كردستان عراق معروف است كردها حكومت خود مختار در جمهوري فدرال عراق به طور رسي تشكيل دادند.در سال 2005 و 2006 نيز رياست جمهوري و وزارت امور خارجه عراق توسط كردها اداره مي گردد.»3

جلال طالباني استقلال كردستان را ناممكن مي داند و مي گويد:

"فرض كنيم كه ما اعلام استقلال كرديم .عراق،ايران،سوريه و تركيه نيازي ندارند كه با ما جنگ كنند.اگر اين كشورها مرزهايشان را ببندند و جلوي عبور و مرور ما را بگيرند،ما چگونه به زندگي ادامه دهيم؟"

پرسش آغازين:

 حكومت خودگردان كردستان عراق نسبت به ايران،تركيه و آمريكا چه موضعي دارد؟

پرسش هاي فرعي:

1-واكنش رهبران كردستان عراق به تصميم تركيه چيست؟

2-مقام دولت منطقه كردستان عراق چه راهكاري را براي توقف حملات تركيه خواستار شد؟

3-ايران و آمريكا چه موضعي را نسبت به تركيه دارند؟

4-آيا كردستان عراق فلسطين بعدي مي شود؟

5-اوضاع اقتصادي كردستان عراق در حال حاضر چگونه است؟

6-هدف آمريكا از ارائه پيشنهادي مبني بر تقسيم تمامي كشورهاي شرق نزديك و شرق ميانه بر بنياد قومي چيست؟

7-دولت بوش چه استدلالي عليه استقلال كردها دارد؟

فرضيه ها:

1-به نظر مي رسد كه«همزمان با اوج گيري تنش در مرزهاي تركيه با عراق و موافقت پارلمان تركيه براي عبورارتش اين كشور از مرز جهت حمله به نيروهاي پ.ك.ك رهبران كردستان عراق خواستار در پيش گرفتن راه گفتگو شدند.»4

2-به نظر مي رسد كه« مقام دولت كردستان عراق مداخله جهاني براي توقف حملات تركيه را خواستار شد.